Ik krijg vaak de vraag: “Welke fles of beker voor baby’s drinken is nou echt geschikt?” Ik snap heel goed waar dat vandaan komt. Je wilt dat je kleintje comfortabel kan drinken, zonder gedoe met verkeerde flessen of lekbeker-ellende. In mijn eigen zoektocht stond ik soms voor schappen vol babyflessen, antilekbekers en rietjesbekers, terwijl ik me afvroeg welk exemplaar nu echt het verschil zou maken. Inmiddels heb ik geleerd dat er geen one-size-fits-all bestaat. Het hangt af van de leeftijd van je baby, de manier van voeden, en zelfs hoe druk je eigen leven eruitziet.
Toch is er wel een rode draad. Veel ouders houden rekening met factoren zoals de doorstroomsnelheid van de speen, de vorm van de fles of beker, en niet te vergeten het materiaal: glas, plastic of siliconen. In de komende paragrafen vertel ik graag hoe ik er zelf naar kijk, zodat je met meer vertrouwen kunt kiezen. We zitten in hetzelfde schuitje, dus laten we samen ontdekken wat helpt om het voeden zo soepel mogelijk te maken.
Wanneer overstappen van fles naar beker?
Het moment om van fles naar een beker te gaan, kan best spannend voelen. Je bent tenslotte gewend aan die veilige fles die je baby soepel hanteert. Tegelijk hoor je van anderen dat het ontzettend belangrijk is om op tijd met een beker te oefenen. Hoe laat is dan het juiste moment?
Vanaf welke leeftijd begin je met oefenen?
Zelf merkte ik dat veel baby’s al rond de zes maanden nieuwsgierig worden naar wat wij als volwassenen doen. Ze grijpen naar bekers en proberen mee te drinken. Volgens de meeste adviezen kun je voorzichtig beginnen met oefenen vanaf ongeveer zes maanden. Dat betekent niet dat je ineens de fles meteen aan de kant moet zetten, maar je kunt wel langzaam een open beker of een tuitbeker introduceren.
Het helpt de ontwikkeling van de mond- en tongspieren enorm als je baby leert sippen in kleine slokjes. Drinken uit een beker vraagt namelijk andere mondbewegingen dan drinken uit een fles. In het begin zal het waarschijnlijk knoeien zijn, maar zie het als een leerproces. Ik vergelijk het graag met de eerste stapjes: vallen en opstaan hoort erbij.
Welke fles voor de eerste maanden?
In de eerste maanden (0-6 maanden) richt je je vooral op een fles die geschikt is voor pasgeborenen. In die fase zijn de doorslaggevende factoren vaak:
- Een langzaam doorstroomniveau (Level 0 of 1), zodat je baby niet te snel melk binnenkrijgt en zich niet verslikt.
- Een fles met antikolieksysteem, als je merkt dat je baby veel lucht binnenkrijgt of veel last heeft van darmkrampjes.
- Een speenvorm die bijdraagt aan een natuurlijke, ronde mondstand, wat prettig kan zijn als je borstvoeding en flesvoeding afwisselt.
- Als je daar meer over wilt weten, kun je bijvoorbeeld kijken naar overstappen van borstvoeding naar flesvoeding.
Vooral in de allereerste weken kan het fijn zijn om een fles te gebruiken die de vorm van een borst imiteert. Dan blijft het zuigproces redelijk vergelijkbaar. Producten met speciale ventielen (zoals MAM Easy Start Anti-Colic) zijn handig als je kleintje snel lucht hapt.
Wanneer overstappen naar een tuitbeker of open beker?
Zo rond de twaalf maanden begint het echte ‘bekerseizoen’ voor je baby. Veel experts, zoals kinderartsen, raden aan om dan stap voor stap de fles te vervangen. Ik heb zelf gemerkt dat een tuitbeker in het begin een fijne tussenoplossing is, vooral als je baby nog weinig controle heeft over het kantelen van een beker. Dat is een beetje hetzelfde idee als een rietjesbeker: je baby kan op een simpele manier zuigen, terwijl de kans op knoeien kleiner is.
Tegelijk voel ik ook de voordelen van een open beker. Kinderen leren daar actief mee omgaan, gebruiken hun tong- en kaakspieren anders, en dat is gunstig voor de spraakontwikkeling. De gemiddelde richtlijn is dat je rond 12-24 maanden de fles definitief kunt inruilen voor een beker. Heb je een kleintje dat al vroeg wil experimenteren? Dan is het prima om eerder te beginnen. De eerste maanden kan het nog rommelig gaan, maar na een beetje oefenen wordt het snel handiger.
Welke fles past bij welke leeftijd?
Omdat baby’s zo snel groeien, verandert hun drinkgedrag en zuigkracht voortdurend. Ik ben erachter gekomen dat het loont om geregeld te checken of de fles of beker nog aansluit bij de huidige fase van je kindje.
Beste flessen voor pasgeborenen
Voor een pasgeboren baby (0-3 maanden) draait alles om een rustig drinktempo en veiligheid. Denk aan:
- Flessen met een langzaam flow-niveau (speen Level 0 of 1).
- Een zachte, maar stevige speen die niet te snel inzakt wanneer je baby zuigt.
- Antikolieksystemen die de hoeveelheid luchtbellen minimaliseren.
Merken zoals Philips Avent Natural Response en MAM Easy Start Anti-Colic staan erom bekend dat ze de overgang van borst naar fles mild maken. Ook Evenflo heeft een lijn (Evenflo Balance Bottle) die speciaal is ontworpen met een brede, diepe speen. Ik vond dat soort modellen fijn, omdat mijn kleintje de speen goed in de mond kon nemen en niet halverwege de voeding gefrustreerd raakte.
Beste flessen voor baby’s vanaf 6 maanden
Vanaf een maand of zes kan de melkstroom best wat sneller zijn, omdat je kleintje krachtiger zuigt en sneller drinkt. Je ziet vaak dat speen Level 2 of 3 dan in trek is. Ook voor baby’s die al wat vaste voeding erbij krijgen, is een iets hogere doorstroom prettig. Ze zijn vaak al gewend aan stevigere happen en slokken.
In deze fase is het ook fijn als de fles gemakkelijk schoon te maken is en bestand tegen intensief gebruik. Baby’s vanaf 6 maanden zijn doorgaans actiever, dus de fles kan nog wel eens een optater krijgen. Sommige ouders kiezen dan voor een plastic fles omdat die minder snel breekt, maar er zijn ook siliconen flessen die erg soepel en stevig zijn.
Lansinoh Anti-Colic Baby Bottles en Nuk Perfect Match zijn voorbeelden die ik veel hoor in oudergroepen. Ze zijn ontworpen om koliek te verminderen en tegelijkertijd een gemakkelijke zuiging te behouden. Je baby leert hiermee wat sneller drinken, terwijl de kans op verslikken klein blijft.
Beste bekers voor baby’s vanaf 1 jaar
Zodra de eerste verjaardag in zicht komt, kun je vol gaan proberen of een open beker of een tuit- of rietjesbeker past. Persoonlijk merkte ik dat een open beker het beste is voor de mondmotoriek, maar sommige kinderen hebben wat meer moeite met de coördinatie.
- Rietjesbeker: fijn voor kindjes die moeite hebben met kantelen, maar wel goed kunnen zuigen.
- Tuitbeker: helpt bij de overstap naar zelfstandig drinken, al is de tongmotoriek iets minder intensief dan bij een open beker.
- Open beker: ideaal voor de ontwikkeling van mondspieren en voor het leren organiseren van slokjes.
Vanaf 1 jaar is het overigens aan te raden om de fles steeds minder aan te bieden, want op die manier voorkom je dat je kindje te lang op de fles ‘vast’ blijft. Ik weet nog dat ik het gesleep met flessen wilde verminderen, dus een beker die goed in de vaatwasser kon, was voor mij een uitkomst.
Welke materialen en vormen zijn het beste?
In mijn zoektocht heb ik ontdekt hoe divers het aanbod is. Glas, plastic, siliconen, al dan niet met ventiel, en dan heb je ook nog tuitbekers, rietjesbekers of gewoon een open beker. Wat is nu de handigste keuze?
Glas, plastic of siliconen?
Glas
Voordelen: erg hygiënisch, makkelijk te steriliseren, bevat geen BPA of andere chemicaliën.
Nadelen: kan breken als je baby de fles laat vallen, iets zwaarder in de hand.
Geschikt voor ouders die duurzaamheid en veiligheid vooropstellen en de fles zelf veel vasthouden.
Plastic
Voordelen: lichtgewicht, voordelig en tegenwoordig vrijwel altijd BPA-vrij.
Nadelen: kan na verloop van tijd slijten of verkleuren, soms gevoelig voor krassen.
Geschikt voor on-the-go omdat het minder zwaar is. Let wel op dat het BPA-vrij is en geen schadelijke stoffen bevat.
Siliconen
Voordelen: licht, onbreekbaar, vaak vrij van BPA, PVC en ftalaten. Makkelijk schoon te maken en kan vaak hoge temperaturen aan.
Nadelen: iets duurder dan plastic, soms minder transparant waardoor je niet altijd meteen ziet hoeveel er nog in zit.
Geschikt voor ouders die een flexibele fles zoeken die lang meegaat en relatief veilig is.
Af en toe hoor je ook over roestvrij staal (RVS), wat sterk en duurzaam is en geen chemicaliën afgeeft. Maar in dit overzicht focus ik op glas, plastic en siliconen, omdat die het meest gangbaar zijn als het om flesjes en bekers voor baby’s gaat.
Met of zonder ventiel?
Veel ouders zijn enthousiast over een ventiel in de speen of beker, omdat het de druk reguleert en voorkomt dat je baby te veel lucht inslikt. Zo’n antikolieksysteem kan helpen als je kindje snel last heeft van buikkrampjes of veel boertjes laat. Sommige flessen of bekers met een ventiel hebben wel extra onderdelen die je na elk gebruik moet schoonmaken. Dat kan een nadeel zijn als je weinig tijd hebt.
Zonder ventiel is het schoonmaken vaak eenvoudiger, maar dan moet je baby wat meer moeite doen om de fles of beker te hanteren. Dat hoeft niet per se slecht te zijn. Sterker nog, sommige baby’s kunnen het prima aan om gewoon op hun tempo te drinken, zonder extra hulpstukken. Het is dus een kwestie van uitproberen en kijken waar je kleintje zich het prettigst bij voelt.
Tuitbeker, rietjesbeker of gewone beker?
- Tuitbeker: vaak de makkelijkste overstap voor baby’s die gewend zijn aan de fles. De tuit bootst het idee van een speen enigszins na, al is het vaak wat harder materiaal.
- Rietjesbeker: handig voor baby’s die liever omhoog zuigen dan kantelen. Ik merkte zelf dat het wel wat oefening vergt om door een rietje te leren drinken, maar sommige baby’s hebben het zo door.
- Open beker: de beste optie voor mond- en tongontwikkeling. Wel vergt het oefenen, want er kan zeker gemorst worden. Start daarom met kleine slokjes en begeleid je baby in het til- en kantelproces.
Zeker als je kindje richting één jaar gaat, is een open beker een aanrader voor de lange termijn. Maar wil je de overstap stapsgewijs maken, dan kunnen tuit- en rietjesbekers eerst een tussenfase zijn.
Aanbevolen merken en producten
Er zijn inmiddels talloze merken op de markt. Vaak hoor je dezelfde namen terugkomen bij tevreden ouders, maar uiteindelijk is het de vraag wat bij jou en je kindje past.
Welke fles geeft de beste drinkervaring?
- Phillips Avent Natural Response: imiteert borstvoeding, ideaal voor pasgeborenen en als je af en toe borst en fles combineert.
- MAM Easy Start Anti-Colic: bekend om het ingebouwde ventiel dat luchtbellen reduceert en fijne speenvormen biedt.
- Nanobebe Flexy Silicone: silicone fles die comfortabel in de hand ligt. Lichtgewicht en makkelijk te steriliseren.
Voor baby’s die ouder zijn dan zes maanden en wat steviger drinken, kun je denken aan:
- Lansinoh Anti-Colic Baby Bottles: speciaal ontworpen voor een soepele overgang tussen borst en fles, met handige antikoliekringen.
- Nuk Perfect Match: ergonomische fles met verschillende speenlevels. Fijn als je stap voor stap met een snellere doorstroom wilt werken.
- Evenflo Feeding Premium Proflo Venting Balance Plus Wide Neck: brede speen, antikolieksysteem, en verkrijgbaar in glas- of plasticvariant.
Welke beker helpt het beste bij de overstap?
- MAM Trainer: meestal met zachte tuit, geschikt voor baby’s die net beginnen met zelf drinken.
- Philips Avent Rietjesbeker: ideaal als je merkt dat je kindje liever via een rietje drinkt.
- Bamboe open beker (met antislipbodem): heb ik zelf vaak gebruikt om te oefenen met een open drinkhouding. Het voelt heel natuurlijk en is milieuvriendelijk.
Vind je het spannend om direct een open beker te gebruiken? Dan zijn er overgangsbekers met een halfzachte tuit of gedeeltelijk open bovenkant. Zo went je kindje beetje bij beetje aan het zelfstandig drinken.
Veelgestelde vragen
Moet ik de fles elke dag steriliseren?
- De meeste experts (inclusief de American Academy of Pediatrics) raden aan om flessen voor het allereerste gebruik te steriliseren. Daarna is grondig afwassen met heet water en afwasmiddel meestal voldoende. Af en toe extra steriliseren mag natuurlijk altijd, zeker als je kindje jonger is dan drie maanden of gevoelig is voor infecties.
Is een antikolieksysteem noodzakelijk?
- Niet per se. Wel kan het ondersteunen als je baby veel lucht hapt of veel last heeft van krampjes. Deze systemen reguleren de luchttoevoer. Merken als MAM Easy Start en Lansinoh staan bekend om hun antikoliekopezet. Vind je het schoonmaakwerk te veel gedoe, dan kun je kiezen voor een simpler ontwerp.
Wanneer mag ik water aanbieden in een beker?
- De meeste adviseurs raden aan om na de leeftijd van zes maanden af en toe wat water aan te bieden, bijvoorbeeld in een oefenbeker. Te veel water is niet nodig, omdat je baby vooral nog melk drinkt. Wil je er meer over weten, dan kun je kijken bij wanneer mag een baby water drinken.
Kan ik direct overstappen van fles naar een open beker?
- In theorie wel, maar de praktijk leert dat sommige baby’s daar moeite mee hebben. Het kost coördinatie en oefening. Begin met hele kleine slokjes en ondersteun het glas. Mocht het te snel gaan, kun je altijd nog eerst voor een tuit- of rietjesbeker kiezen.
Hoe voorkom ik dat mijn baby traag of juist te snel drinkt?
- Speel met de speenlevels. Met een te hoge flow kan je baby zich verslikken. Met een te lage flow ben je soms eindeloos bezig en kan je baby gefrustreerd raken. Let ook op signalen die je kleintje geeft: als hij vaak sputtert of hoest, is de speen mogelijk te snel. Blijft er voortdurend melk in de fles zitten omdat je baby afhaakt, dan is de speen misschien te langzaam.
Wanneer moet ik stoppen met de fles?
- Veel kinderartsen gaan uit van een overgang tussen 12 en 24 maanden. Je kunt de fles geleidelijk verminderen en vaker een beker aanbieden, zodat je kindje went aan de nieuwe manier van drinken. Houd de bedtijdfles niet te lang aan, dat voorkomt wennen aan de beker en kan de tandjes belasten.
Moet ik bij elke leeftijd een andere fles kopen?
- Niet per se. Sommige flessen zijn modulair opgebouwd, waarbij je alleen de speen kunt verwisselen. Andere merken hebben flessen die specifiek ontworpen zijn voor verschillende leeftijden. Zolang de speen of tuit past bij de drinkfase van je kindje, hoef je niet meteen een heel nieuw assortiment aan te schaffen.
Hoe vaak moet ik mijn fles of beker vervangen?
- Bij glas is het vaak alleen nodig als hij barst of een flinke val maakt. Plastic en siliconen kunnen met de tijd slijten of geurtjes vasthouden. Let op scheurtjes of verkleuring. Bij intensief gebruik kan het raadzaam zijn om elk half jaar je (plastic) fles te vervangen.
Heeft mijn baby nog een speciale formule nodig in de fles?
- Dat hangt af van je situatie. Sommige baby’s krijgen nog opvolgmelk, anderen kunnen vanaf 1 jaar overstappen op gewone melk. Overleg met het consultatiebureau wat past bij de voedingsfase van je kind. Wil je meer weten over bebê’s voeding, bekijk dan bijvoorbeeld beste flesvoeding baby.
Hoe bereid ik flesvoeding op een veilige manier?
- Was altijd je handen, zorg dat de fles schoon is en gebruik het juiste aantal schepjes volgens de instructie op de verpakking. Giet eerst de juiste hoeveelheid water in de fles, daarna het poeder. Schud stevig, maar niet té hard, en controleer de temperatuur. Een uitgebreid stappenplan vind je in flesvoeding bereiden en bewaren.
Ik hoop dat je met dit overzicht een stuk verder komt in je zoektocht. Ik weet hoe verwarrend het kan zijn om door talloze flessen en bekers te bladeren, terwijl je gewoon wilt dat je kleintje comfortabel drinkt. Neem de tijd om uit te vinden wat bij jullie levensstijl en bij de voorkeuren van je baby past.
Verschillende merken en modellen kunnen allemaal uitstekend werken, mits ze goed aansluiten bij de leeftijd en mogelijkheden van je kleintje. Soms is het een proces van proberen, af en toe knoeien, en dan ineens merk je dat je kindje prima overweg kan met die nieuwe beker. Geef het dus ook even de tijd, want elke baby ontwikkelt zich op zijn eigen tempo.
Uiteindelijk komt het erop neer dat je je eigen intuïtie vertrouwt en kijkt naar de signalen van je kleintje. Je zult merken dat de overstap van fles naar beker iets wordt waar jullie samen in groeien. En voor je het weet, heeft je baby een eigen, favoriete manier van drinken gevonden. Ik wens je veel succes (en zo min mogelijk gemorste melk!) in deze volgende stap in jullie voedingsavontuur.