Ik weet als geen ander hoe ingewikkeld het kan aanvoelen om erachter te komen hoeveel voeding baby precies nodig heeft. Er zijn talloze adviezen, verhalen van vriendinnen, aanwijzingen van de huisarts en dan nog een stroom aan artikelen op internet. Soms lijkt het alsof iedereen wat anders zegt. Toch is het belangrijk om even rustig adem te halen en te beseffen dat ieder kindje uniek is, met eigen behoeftes.
Naar mijn idee draait de juiste hoeveelheid voeding om meer dan alleen ‘voldoende drinken’ of ‘genoeg calorieën binnenkrijgen’. Het gaat om een duurzame basis voor groei, energieniveau, ontwikkeling en zelfs een gevoel van geborgenheid. Als ik terugkijk op mijn eigen ervaring, merkte ik dat het voeden niet zomaar een ‘praktische taak’ was. Het is ook een moment van verbinding en nabijheid.
De hoeveelheid kan van dag tot dag verschillen, vooral in het begin. Zeker bij pasgeboren baby’s lijkt er geen peil op te trekken: de ene dag willen ze vaker drinken, de volgende dag iets minder. Misschien voel je af en toe de neiging om je kleintje te wekken, omdat je bang bent dat hij of zij te weinig binnenkrijgt, of juist om elk huiltje als hongersignaal te zien. Herkenbaar? Ik kan je geruststellen: samendoen en afstemmen op je baby is je grootste houvast. Laten we eens kijken hoe deze behoeften veranderen naarmate hij of zij groeit.
Hoeveel melk per dag per leeftijd
Een van de meest gestelde vragen die ik zelf had in de beginperiode was: “Hoeveel melk is nu normaal?” De waarheid is dat er geen waterdicht schema is dat voor elke baby werkt. Toch zijn er richtlijnen die kunnen helpen om grip te krijgen, of het nu over borstvoeding of flesvoeding gaat.
Ik heb hieronder een korte leidraad opgesteld, ingedeeld per leeftijdsfase. Houd in gedachten dat dit gemiddelde aantallen zijn. Jouw baby kan wat meer of minder willen. Zit je vaak in het donker te tasten over of hij of zij genoeg drinkt? Dan is het altijd verstandig om even met je consultatiebureau of huisarts te overleggen.
Pasgeboren baby (0-4 weken)
In de eerste weken draait alles om een fijne start. Tijdens die kraamtijd kun je overvallen worden door een tsunami van nieuwe indrukken, zowel voor jou als voor je pasgeboren wondertje. Vaak drinkt een newborn om de 2 tot 3 uur.
- Borstvoeding: pasgeboren baby’s drinken meestal 8 tot 12 keer per 24 uur. Dat klinkt als heel veel, en dat is het ook. Maar bedenk dat hun maagje nog klein is, en ze bovendien zuig- en slikvaardigheden moeten oefenen.
- Flesvoeding: meestal beginnen baby’s met 30 tot 60 ml per voeding en bouwen dat in de eerste weken op naar ongeveer 60 tot 90 ml. Gemiddeld kom je uit op 8 voedingen per 24 uur, maar het mag ook wat vaker.
Belangrijk is om te kijken naar hongersignalen. Je baby kan bijvoorbeeld zoeken met het mondje, sabbelen op knuistjes of onrustig worden. Huiltje? Dan is dat een wat later teken van honger. Met zo’n pasgeboren ukkie kan het handig zijn om te weten of je je baby wakker moet maken voor een voeding. In de beginperiode wordt vaak geadviseerd om niet langer dan 4 uur te wachten, ook ’s nachts. Wil je hier meer over lezen, dan kun je kijken bij baby wakker maken voor voeding.
Baby 1-3 maanden
Dit is de fase waarin je misschien al iets meer ritme begint te herkennen. Het maagje van je baby is nog steeds niet groot, maar de drinkcapaciteit neemt snel toe.
- Borstvoeding: gemiddeld nog steeds 8 tot 12 keer per dag, al kan het zijn dat je kindje iets sneller en efficiënter drinkt. Sommige baby’s besluiten echter juist in deze fase vaker te clusteren, zeker in de avonden.
- Flesvoeding: na ongeveer een maand drinken baby’s meestal 90 tot 120 ml per keer. Ook al is er groei, blijf alert op de signalen. Sommige baby’s hebben minder nodig, anderen juist meer.
Vergis je niet, deze maanden zitten bomvol veranderingen. Denk aan regeldagen of sprongetjes, waardoor je kleintje ineens veel meer wil drinken. Die ‘hongerige baby’ kan je nachtenlang bezig houden. Misschien is voeding voor hongerige baby dan een handig onderwerp om wat extra over te lezen.
Baby 4-6 maanden
Rond de 4 tot 6 maanden komt het moment dat veel ouders nadenken over de eerste oefenhapjes. Tegelijk blijft melk (of dat nu fles- of borstvoeding is) de primaire bron van voedingsstoffen.
- Borstvoeding: vaak merk je dat je baby in iets kortere en efficiëntere sessies drinkt. Dat kan nog steeds 7 tot 9 keer per etmaal zijn.
- Flesvoeding: je baby kan per voeding tussen de 120 en 180 ml drinken, gemiddeld zo’n 5 tot 6 voedingen per 24 uur.
Gedurende deze periode zal je misschien de vraag krijgen of je kunt overstappen op vaste voeding. Volgens de meeste voedingsinstanties, waaronder de American Academy of Pediatrics, is het advies om rond de 6 maanden te beginnen, mits je baby daar klaar voor is. Hoe je dat doet en waar je op let, daar kom ik later op terug.
Baby 7-9 maanden
In deze fase gaan steeds meer baby’s lekker aan de slag met groente- en fruithapjes, geprakte aardappels en wellicht kleine stukjes zacht voedsel als ze eraan toe zijn. Toch blijft melk belangrijk.
- Borstvoeding: nog ongeveer 4 tot 6 voedingen per dag. Je kunt hierbij kijken naar je eigen schema en dat van je baby. Houd in de gaten dat er nog voldoende melk wordt gedronken, want vaste voeding is een aanvulling, geen vervanging (tenminste, tot ongeveer de eerste verjaardag).
- Flesvoeding: veel baby’s drinken bijvoorbeeld 4 à 5 keer per dag 180 tot 210 ml. Dat kan verschillen per kindje.
Tip: Als je merkt dat je baby steeds minder fles wil, kijk dan of je misschien iets te veel vaste voeding aanbiedt. Het kan een zoektocht zijn naar balans en “vaste voeding combineren met borstvoeding/flesvoeding.” Meer daarover lees je bij vaste voeding combineren met borstvoeding/flesvoeding.
Baby 10-12 maanden
Je kleine spruit is nu flink aan het bewegen, rollen, misschien al kruipen en zelfs optrekken tot staan. Door al die energie blijft voeding essentieel.
- Borstvoeding: mogelijk nog 3 tot 5 keer per 24 uur. Sommige ouders kiezen ervoor om wat langer door te gaan met de borst, anderen bouwen langzaam af. Mocht je willen weten hoelang je borstvoeding kunt of wilt geven, kijk dan bij hoe lang borstvoeding geven.
- Flesvoeding: gemiddeld 3 tot 4 voedingen per dag, met ieder zo’n 210 tot 240 ml, afhankelijk van wat je baby naast de fles eet.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en diverse organisaties raden nog altijd aan om borstvoeding (of opvolgmelk) te geven totdat je kindje 1 jaar of ouder is. Daarna kun je overwegen om geleidelijk aan over te stappen op gewone koemelk, al blijft dat volgens medisch advies pas vanaf 1 jaar echt verantwoord. Waarom dat zo is? Koemelk bevat niet de optimale combinatie van voedingsstoffen voor een baby jonger dan 1 jaar. Zie ook waarom mogen babys geen koemelk voor 1 jaar?.
Flesvoeding vs. borstvoeding: hoeveel per dag?
Ik krijg vaak de vraag: “Nu heb ik al deze richtlijnen gelezen, maar hoeveel flesvoeding geef ik dan exact, en wanneer kies ik voor borstvoeding?” Geloof me, ik snap die onzekerheid. Ik heb zelf talloze keren naar het blikje kunstvoeding en de bijbehorende schepjes gestaard.
Hoeveel flesvoeding per dag?
De meeste flesvoedingen geven op de verpakking een gemiddeld aantal milliliters aan per leeftijd, zoals ik hierboven al noemde. In het algemeen kun je van ongeveer 150 ml tot zelfs 240 ml per fles uitgaan, afhankelijk van de leeftijd van je baby. Er is ook een vuistregel: ongeveer 2,5 ounce (75 ml) per pond lichaamsgewicht per dag. Maar let goed op de signalen, want sommige baby’s hebben minder nodig, anderen juist meer.
In het begin kan je baby om de 2 à 3 uur drinken, en later verspringt dat naar zo’n 3 à 4 uur. Tegen de tijd dat ze een halfjaar oud zijn, drinken ze gemiddeld 4 tot 5 flesjes per dag. Heb je twijfels over de precieze hoeveelheid? Neem gerust contact op met een professional, of lees meer over “hoeveel flesvoeding per leeftijd.”
Ben je bezig met flesvoeding klaarmaken? Dan is het belangrijk om hygiënisch te werken en de juiste concentratie aan te houden. Ook zaken als flesvoeding bereiden en bewaren spelen mee.
Hoeveel borstvoeding per dag?
Bij borstvoeding is het lastiger om exact te meten hoeveel je kleintje binnenkrijgt. Dat is best spannend, want je ziet geen getalletjes op de fles. Toch geeft het lichaam van je baby goede aanwijzingen. In algemene zin wordt aangeraden om tijdens de eerste 6 maanden ‘op verzoek’ te voeden, dus telkens als je merkt dat je baby honger heeft. Dat kan wel 8 tot 12 keer in 24 uur zijn.
Als vuistregel kan je in de eerste maand je baby minstens om de 3 uur aanleggen, ook ’s nachts. Daarna merk je vaak dat het aantal voedingen iets afneemt, of de duur korter wordt, omdat je baby efficiënter drinkt. Wil je een wat concreter overzicht per leeftijd, bekijk dan gerust hoeveel borstvoeding per leeftijd.
Hoeveel afgekolfde melk per voeding?
Ik heb zelf wel eens in de situatie gezeten dat ik moedermelk kolfde, omdat ik weer werkte, of omdat er een oppasdag was. Dan is het toch fijn om te weten hoeveel je moet aanbieden. Over het algemeen ligt de hoeveelheid afgekolfde melk per voeding tussen de 60 en 150 ml, afhankelijk van de leeftijd en het drinkpatroon van je baby. Nieuwsgierig naar de praktische kant van kolven en aanbieden in een flesje? Kijk dan bij afgekolfde melk geven.
Overgang naar vaste voeding
Tussen de 4 en 6 maanden is de kans groot dat je baby steeds meer interesse toont in jouw bord. Daar komt het moment: vaste voeding introduceren! Maar hoe en hoeveel?
Ik herinner me nog goed dat ik best onzeker was: “Geef ik te weinig? Te veel? Gaat mijn baby zich niet verslikken?” Allereerst: vast voedsel is in deze fase een aanvulling op de melk. De melk blijft nog een belangrijke voedingsbron, in elk geval tot het eerste levensjaar.
Hoeveel gram groente en fruit per dag?
In het begin gaat het om de zogenaamde ‘oefenhapjes’: een paar lepeltjes geprakte groente of fruit. Denk aan zachte wortel of banaan. Je zou kunnen beginnen met één tot twee eetlepels per dag, en dat in de loop van weken uitbouwen. Een baby van rond de 6-8 maanden kan bijvoorbeeld 50 tot 100 gram gepureerde groente of fruit per dag krijgen, verdeeld over één of twee momenten.
Rond 9-12 maanden kan dat toenemen tot 100-150 gram per keer, en breid je langzaam het aantal vaste voedingsmomenten uit. Ook hier is het belangrijk om te ontdekken wat jouw baby prettig vindt. Het ene kind stort zich enthousiast op een bordje bloemkoolpuree, de andere heeft wat meer tijd nodig.
Hoeveel water mag een baby drinken?
Veel ouders willen weten: “Mag ik mijn kleintje water geven?” Volgens veel bronnen kun je vanaf ongeveer 6 maanden water aanbieden in kleine beetjes, zeker als het warm weer is. Maar opgepast: baby’s hebben nog steeds niet heel veel extra vocht nodig, omdat ze via borst- of flesvoeding al voldoende krijgen. Wil je meer weten over water voor je kleintje, dan is hoeveel water mag een baby drinken een nuttige bron.
Hoe bouw je vaste voeding op?
Het opbouwen van vaste voeding is echt een proces. Begin rustig, met bijvoorbeeld 1 vaste maaltijd per dag. Dat kan een paar lepeltjes groente of fruit zijn. Daarna ga je kijken of je een tweede of derde vaste maaltijd toevoegt. Let hierbij op tekens: als je baby enthousiast is, kun je geleidelijk meer aanbieden. Is hij of zij snel afgeleid, mopperig of onrustig aan tafel? Dan is het misschien nog wat vroeg of is er een andere groepsmaker, zoals tandjes die doorkomen.
Vind je het lastig te bepalen welke hapjes te introduceren? Dan kun je kijken bij “wat mag een baby eten per leeftijd.” Bovendien is het slim om telkens even 3 tot 5 dagen te wachten voor je een nieuw ingrediënt geeft, om eventuele allergische reacties snel te herkennen.
Hoe weet je of je baby genoeg drinkt?
Misschien herken je dat stemmetje in je hoofd: “Maar drinkt mijn baby nu wel genoeg?” Het kan zeker zenuwslopend zijn, maar er zijn best wat signalen die je kunnen ondersteunen in je intuïtie.
Signalen van honger en verzadiging
- Honger: je baby smakt, sabbelt op de vuistjes, draait het hoofdje richting je borst of fles. Uiteindelijk volgt huilen als laat signaal.
- Verzadiging: je baby wendt het hoofdje weg, duwt de fles of borst weg, sluit de lipjes stevig of valt in slaap.
Een ander duidelijk teken: luiers. De research laat zien dat pasgeboren baby’s in de eerste dagen 2 tot 3 natte luiers hebben, en na zo’n 5 dagen 5 tot 6 natte luiers per dag. Dat wijst erop dat ze voldoende vocht binnenkrijgen.
Wat als je baby te weinig of te veel drinkt?
Te weinig drinken kan leiden tot uitdroging, constipatie of onrust. Te veel drinken is echter ook niet goed: dat kan leiden tot spugen of overgewicht op termijn. Denk dus niet dat je baby elke keer een volle fles móet leegdrinken. Het is niet erg als er eens wat overblijft. Bij borstvoeding regelt je kleintje vaak zelf de hoeveelheid wel, maar ook dan kun je een te kort of overschot signaleren via onrust, slechte groei of juist onophoudelijk vragen om meer.
Heb je structureel het gevoel dat je baby te veel of te weinig krijgt, dan kun je een professional inschakelen of kijken naar tips in voeding voor hongerige baby.
Waarom sommige baby’s meer drinken dan anderen
Elke baby heeft een eigen ritme. Er bestaan stevige bouwers die meer nodig hebben en slanke kindjes die met minder toekunnen. Zelfs temperament speelt mee: een energieke, actieve baby kan net wat vaker trek hebben. Sommigen drinken graag grote porties in één keer, terwijl anderen liever in kleine beetjes verdeeld over de dag drinken.
Jouw taak is eigenlijk te blijven observeren. Probeer niet te snel te vergelijken met buurkindjes of neefjes en nichtjes. Zolang je baby goed groeit, voldoende natte luiers produceert en zich tevreden gedraagt, zit je hoogstwaarschijnlijk op het goede spoor.
Beste producten voor de juiste voeding
Het kan je een hoop stress besparen als je de juiste producten in huis hebt. Toen ik zelf in een drukke fase zat, was ik allang blij dat er online winkels zijn met een groot assortiment, zoals Bol.com. Met een paar klikken vind je diverse soorten flessen, spenen, hapjesbekers en bijbehorende accessoires.
Aanbevolen flessen en spenen
Er zijn vele merken en typen. Kijk vooral of een fles anti-koliekventielen heeft, als je baby veel last heeft van krampjes. Sommige spenen hebben een langzamer flowsysteem voor pasgeborenen, en een snellere flow voor oudere baby’s. Het kiezen van de beste fles is vaak een kwestie van uitproberen; wat bij de ene baby werkt, zal de ander misschien weigeren. Om te ontdekken wat bij jouw kindje past, kun je bijvoorbeeld de beste flesvoeding baby bespreken met andere ouders of je consultatiebureau.
Beste babyvoeding per leeftijd
Wanneer het over kunstvoeding gaat, is het belangrijk dat je de juiste formule voor de leeftijd van je baby kiest. Veel merken hebben een 1-variant (voor 0-6 maanden), een 2-variant (6-12 maanden) en soms een 3- of opvolgmelk voor daarna. Mocht je twijfels of vragen hebben, kijk dan even naar wanneer overstappen van opvolgmelk naar gewone melk?.
Voor vaste voeding is het handig om te letten op smaken en structuren die geschikt zijn per maand. Zo zijn fruit- en groentepotjes of zachte prakjes prima tussen de 4 en 6 maanden, terwijl je iets later langzaam stukjes kunt introduceren. Sommige ouders vinden het leuk om zelf te koken, anderen gaan voor convenience. Vergelijk vooral de etiketten en kies iets wat bij je eigen kookstijl en schema past.
Handige accessoires voor flesvoeding en bijvoeding
- Een flessenwarmer die snel opwarmt, zodat je niet te lang hoeft te wachten (soms kan dat net dat beetje rust geven).
- Een lekvrije beker of tuitbeker voor water, als je baby rond de 6 maanden is.
- Een goede staafmixer of keukenmachine om groente en fruit te pureren.
- Een bewaarbakjesset in handige porties, zodat je oefenhapjes kunt invriezen en later kunt opwarmen.
Online zijn er talloze opties. Zelf struinde ik vaak Bol.com af op zoek naar reviews en ervaringen van andere ouders. Zo’n paar minuutjes vergelijken bespaart je heel wat frustratie als je in één keer de juiste producten in huis haalt.
Veelgestelde vragen over voeding per dag
Hoe vaak per dag moet ik mijn pasgeboren baby voeden?\
In de eerste weken kun je uitgaan van 8 tot 12 borstvoedingen per etmaal of ongeveer 8 flesvoedingen. Pasgeborenen hebben een klein maagje en vragen vaak om voeding. Laat je niet ontmoedigen door de frequente voedingen.Moet ik mijn baby wekken voor een voeding?\
In het begin is het meestal wel verstandig om je kleintje niet te lang te laten slapen, soms zelfs te wekken na 3 of 4 uur, zodat hij of zij voldoende voeding krijgt. Meer hierover lees je bij moet je een baby wakker maken voor voeding?.Waarom is borstvoeding zo belangrijk in de eerste 6 maanden?\
Borstvoeding bevat alle voedingsstoffen die je baby in die eerste cruciale periode nodig heeft. Daarbij biedt het bescherming tegen infecties en bouwt het een goede weerstand op. De Wereldgezondheidsorganisatie en de American Academy of Pediatrics raden dan ook exclusief borstvoeding aan tot ongeveer 6 maanden, als het mogelijk is. Overigens is flesvoeding een prima alternatief als borstvoeding (deels) niet lukt. Meer over de verschillen vind je bij verschil tussen borstvoeding en flesvoeding.Wanneer start ik met vaste voeding en hoeveel geef ik dan?\
De richtlijn is rond de 6 maanden, maar sommige baby’s zijn er iets eerder of juist later aan toe. Begin met kleine oefenhapjes (een paar lepeltjes) en voer het langzaam op. Blijf ondertussen ook melk geven. Check wanneer beginnen met vaste voeding voor tips over de voorbereiding en timing.Mag mijn baby al water drinken?\
Na ongeveer 6 maanden kun je je baby kleine beetjes water geven, zeker bij warmte of als aanvulling op vaste voeding. Zorg echter dat ze niet té veel water krijgen, om hun buikje niet te vullen met ‘lege’ vulling. Kijk bij hoeveel water mag een baby drinken voor meer informatie.Wat als mijn baby niet wil drinken of eten?\
Sommige baby’s hebben periodes van minder eetlust, bijvoorbeeld door doorkomende tandjes, een sprongetje of een verkoudheid. Blijf het rustig aanbieden zonder te forceren. Bij aanhoudende weigering of als je kindje sterk afvalt, raadpleeg een arts. Lees ook baby wil niet eten of drinken.Is het erg als mijn baby de fles niet altijd leegdrinkt?\
Nee, absoluut niet. Je kleintje regelt vaak zelf of hij of zij genoeg heeft gehad. Doe geen moeite om hem of haar tot de allerlaatste druppel te laten drinken. Het is juist fijn als je baby kan aangeven verzadigd te zijn.Hoe voorkom ik overvoeding?\
Let op verzadigingssignalen, dwing je baby niet door te drinken als hij of zij het hoofdje wegdraait. Bij flesvoeding: kies eventueel een speen met een lagere flow, zodat je baby rustiger kan drinken.Wat kan ik doen als mijn baby last heeft van reflux of krampjes?\
Reflux en darmkrampjes komen regelmatig voor, zeker in de eerste maanden. Vaak helpt het om na de voeding de baby nog even rechtop te houden. Er bestaan ook speciale voeding voor reflux. Hierover vind je meer in voeding bij reflux en darmkrampjes.Hoe integreer ik flesvoeding en borstvoeding als ik beide wil geven?\
Je kunt de voeding combineren door bijvoorbeeld overdag borstvoeding te geven en ’s nachts of als je werkt, flesvoeding aan te bieden (of afgekolfde melk). Dit vraagt om een beetje planning en aanpassing van je routine. Kijk bij borstvoeding combineren met flesvoeding voor praktische tips.